Meclis Genel Kurulu'nda 12 gün aralıksız sürecek olan 2019 yılı bütçe görüşmeleri, açılış konuşmalarıyla başladı.

Yeni sistemde ilk kez cumhurbaşkanlığınca hazırlanan bütçe görüşmeleri için Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ilk kez Meclis'e geldi. Oktay, yeni kabinenin yemin töreninden sonra Meclis'e birlikte geldiği Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'la, yeni sistemde Komisyonlar için ayrılan bölüme oturdu.

Genel Kurul başlamadan önce AK Parti Genel Başkanvekili Numan Kurtulmuş, MHP Genel Başkanı Bahçeli'nin oturduğu yere giderek tokalaştı.

Bütçe görüşmelerinin yapılacağı Genel Kurul'a ilk gelen lider MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli oldu. Bahçeli'nin ardından HDP Eş Başkanları Genel Kurul salonundaki yerlerini aldı.

GÖRÜŞMELERİ YILDIRIM YÖNETİYOR

Genel Kurul Meclis Başkanı Binali Yıldırım tarafından açıldı. Genel Kurul açıldıktan sonra TİP Milletvekili Erkan Baş söz talebinde bulundu. Yıldırım Meclis'in bütçe özel gündemiyle toplandığını belirterek, gündem dışı söz talebini uygun bulunmadığını söyledi.

Bütçe görüşmeleri Hazine ve Maliye Bakanı Albayrak'in bütçe sunumuyla başladı. Albayrak'in sunumunun ardından grubu bulunan 5 siyasi parti adına birer saat konuşmalar yapılacak.

KILIÇDAROĞLU, ALBAYRAK'I DİNLEMEDİ

CHP grubu adına Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu konuşacak. Genel Kurul toplantısı öncesi Meclis'e gelen Kılıçdaroğlu konuşma sırasına kadar makam odasında kalmayı tercih etti. Dolayısıyla Kılıçdaroğlu Albayrak'in bütçe sunumunu dinlemedi.

Genel Kurul'da HDP grubunun bulunduğu ön sıraya Meclis'in tek tutuklu üyesi Hakkari Milletvekili Leyla Güven'in fotoğrafı konuldu.

ALBAYRAK: İŞSİZLİĞİ YÜZDE 11,3 OLARAK ÖNGÖRÜYORUZ

2019 bütçesini açıklayan Hazine ve Maliye Bakanı Albayrak, son dönemde düşen petrol fiyatlarının özellikle petrol ihracatçılarını olumsuz yönde etkileyeceğini söyledi. 2018 yılı işsizlik verisini yüzde 11,3 seviyesinde öngördüklerini ifade eden Albayrak, bütçenin temelinin ise tasarruf olacağını anlattı.

Albayrak, bütçeye ilişkin özetle şunları söyledi:

ULUSLARARASI TİCARET HIZ KAYBEDİYOR: Artan korumacılık tedbirleriyle uluslararası ticaret hız kaybetmektedir. Son dönemde düşen petrol fiyatları petrol ihracatçılarını olumsuz etkileyecektir.

2019 BÜYÜME BEKLENTİSİ YÜZDE 2,3: Kasımdan sonra aralık ayında da enflasyonla mücadelede güçlü bir performansı yakalayacağımıza inanıyoruz. Finansal istikrarı desteklemek amacıyla döviz likiditesi için gerekli tedbirler alınmıştır. Finansal piyasalar üzerindeki etkiler alınan tedbirlerle olumlu şekilde düzenlenmiştir. Sıkı para ve maliye politikaları ile enflasyon, cari işlemlerle sürdürülebilir bir büyüme politikası izlenecek. 2018'de 3,8 büyüme beklentimiz 2019'da 2,3 olarak bekliyoruz.

İSTİHDAM ARTIŞI OLDU: 2018 ağustosta istihdam 29 milyona ulaştı. İşgücü piyasası politikaları istihdam artışına yansıdı. İşgücü arzının devam etmesi, ekonomik dengenin belirginleşmesini öngörüyoruz. 2018'de işsizlik verisini yüzde 11,3 seviyesinde bekliyoruz.

ENFLASYON DÜŞÜYOR: 2018'in 2. çeyreğinde tüketici ve üretici güçlü bir adım izlemiştir. Yeni Ekonomi Programı sonrasında kur ve faizlerden sonra enflasyonda da etkisini gösterdi. Kasım ayında 3,61 puan geriledi. Para ve maliye politikalarındaki güçlü duruşla destekleyeceğiz. KDV ve ÖTV indirimleri ve enerjide zam yapılmamasıyla enflasyonda güçlü devam edeceğimize inanıyoruz. YEP'teki 2018 hedefimizi yakalayacağız.

CARİ AÇIK 38 MİLYAR DOLARIN ALTINA GERİLEYECEK: 2018 yılında cari açığın 36 milyar doların altına inmesini bekliyoruz. Ağustos ve eylülden sonra ekim ve kasımda da cari fazla vereceğiz. 2017'de yüzde 1,5 olan merkezi yönetim bütçe oranının, 2019'da yüzde 1,8 olacağını öngörüyoruz. Genel devlet açığının GSYH oranı 2018'de yüzde 6 olmasını öngörüyoruz. Gelişmekte olan ülkelere göre düşük seviyede. Türkiye'de kamu borç yükü gelişmekte olan ülkelerin ortalamasından 11 puan daha düşüktür. 2017 bütçe giderleri yüzde 5,1 oranında artmıştır. 2018'de personel giderlerinin 200,3 milyar TL, mal hizmet giderleri 69,3 milyar TL, faiz giderleri 76,4 milyar TL olacağını görüyoruz. 2018'de bütçe açığının 72,1 milyar TL olmasını bekliyoruz.

TÜRKİYE EKONOMİSİ ÖRNEK GÖSTERİLİYOR:  Türkiye 2002'den beri makro ekonomik politikalarla örnek gösterilen ülke haline gelmiştir. Kamu borç yükümüz tarihin en düşük seviyesinde. 2017'de yüzde 28,3 olmuştur.

BÜTÇE AÇIKLARI: Bütçe açığının GSYH'ye oranını 2018'de yüzde 1,9, 2019'da yüzde 1,8 olarak öngörüyoruz. 2019'da bütçe açığının 80,6 milyar TL olmasını öngörüyoruz. Personel giderleri geçen yıla göre artarak 293 milyar 678 milyon TL'ye yükselmiştir. 2019'da personel giderleri yüzde 35 artacak. Yüzde 19,3 sosyal güvenlik transferleri. Enflasyon farkı (emekli ve memur zamları) dahil zamlarla emeklilere verilen bayram ikramiyeleriyle yüzde 36,5 oranında artış yaşamıştır.

FAİZ GİDERLERİ YÜZDE 63 ARTTI: Gelirden ayrılan paylar 2018'de yüzde 27 artmış, 114 milyar 344 milyon TL'ye yükselmiştir. Faiz oranında ve dövizdeki yükseliş faiz giderleri yüzde 63,6 artmış, 117,3 milyar TL'ye yükselmiştir. YEP'te de ilan ettiğimiz gibi ihracatı artıracak, cari açığı azaltacak yatırımlara kanalize edeceğiz. Sermaye giderlerinde sağlayacağı yüzde 20 düşüşle katkı sağlayacaktır.

YATIRIMLARA AYRILAN BÜTÇE: 2019'da bütçeden yatırımlar için 65,1 milyar lira, reel kesim destekleri için 32,8 milyar lira kaynak ayırıyoruz.

ÜCRETLERDE YÜKSEK ARTIŞ YAPTIK: Kamu görevlilerimizin yaşam standartlarını yükseltmeye devam edeceğiz. Aylık ücretlerinde yüksek artış sağladık. En düşük memur maaşı 2018 kasımda 3.133 TL'ye çıkarıldı.

VDMK İHRACI: 200'den fazla yatırımcı ihraç tutarının 3 katından fazla talep gösterdi. İlk ve en büyük menkul kıymet ihracatını geçtiğimiz hafta gerçekleştirdik. 4 bankaya önemli finansal altyapı likiditesi oluşturulmuş oldu. Uzun vadeli notu AAA olarak belirlendi.

YENİ VERGİ İNDİRİM YOK: Vergilendirmede muhtemel risk alanları tespit edilecek. İmzalanan çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmalarının sayısı 90'a ulaştı.  Mecbur olmadıkça yeni indirim, istisna ve muafiyet gelmeyecek.

ERKAN BAŞ USUL TARTIŞMASI İSTEDİ

Bakan Albayrak'in 1 saat sunumunun ardından TİP Milletvekili Erkan Baş tekrar söz aldı. Baş, Meclis'te grubu bulunan siyasi partilerin yanı sıra grubu bulunmayan siyasi partilere de şahıslar adına konuşmalar bölümünde söz verilmesini istedi, bu konuyla ilgili usul tartışması açılmasını istedi. Meclis Başkanı Yıldırım, usul tartışması talebini Meclis Baskanvekillerinin daha önce aldığı bir kararı okuyarak reddetti, gündeme devam etti.

BULDAN: BİR VEKİL AÇLIK GREVİNDE, HABERİNİZ VAR MI?

Bütçe sunumunun ardından siyasi partiler adına konuşmalara geçildi. İlk konuşmayı HDP Eş Başkanları Pervin Buldan ile Sezai Temelli yaptı. Bu sırada AK Parti milletvekillerinin büyük kısmı Genel Kurul salonundan ayrılarak kulise çıktı.

Buldan'ın konuşmasını MHP Genel Başkanı Bahçeli de takip etti. Buldan konuşmasında Meclis'e, “Bir vekil açlık grevinde haberiniz var mı?” diye seslendi.

‘PLASTİK DİLLE SOSYOLOJİK GERÇEK DEĞİŞMEZ'

HDP grubu adına yapılan konuşmaların ardından AK Parti Grup Başkanı Naci Bostancı söz aldı. Bostancı, konuşmalarda “AK Parti'nin Kürt düşmanı olduğu”, “Türkiye'deki Kürt illeri” gibi ifadeler geçtiğini belirterek şunları söyledi, “Bugün Türkiye'de Kürtler de Türkler de Türkiye'nin bütün vilayetlerinde varlar, bu bir sosyolojik gerçek. Plastik bir siyasi dille bu sosyolojik gerçekliği değiştiremezsiniz. Anayasa'da da yasalarda da böyle bir tanımlama yok. Bunlar son derece keyfî ve hayatın olağan akışına aykırı ama ideolojik olarak siyasal bir inşanın dilidir. Bu dili reddediyoruz. AK Parti Kürt düşmanı değildir, AK Parti Kürt kökenli vatandaşlarımızdan büyük oranda oy alan bir partidir. Yüzde 40, yüzde 50 bu ülkede oy aldık ama Kürtlerin düşmanı olanlar, kendilerine oy vermeyen Kürtlere karşı sahada ve her yerde düşmanca davrananlardır. Bunu da milletimiz çok iyi biliyor.”