Daha önceden fiş toplayarak vergi iadesi alan çalışanlar, bu uygulama yerine konan asgari geçim indiriminden (AGİ'den) faydalanmaktadır. Her yıl değişen asgari ücrete bağlı olarak AGİ tutarları da değişmektedir. Keza asgari geçim indirimi; ücretin elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan asgari ücretin yıllık brüt tutarının; Mükellefin kendisi için %50'si, Çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için %10'u, Çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için %7,5, üçüncü çocuk için %10, diğer çocuklar için %5'i Oranında uygulanmaktadır. Bu bağlamda asgari ücret artışına paralel olarak AGİ tutarları da artmaktadır.

İndirimin uygulamasında “çocuk” tabiri, mükellefle birlikte oturan veya mükellef tarafından bakılan (nafaka verilenler, evlat edinilenler ile ana veya babasını kaybetmiş torunlardan mükellefle birlikte oturanlar dâhil) 18 yaşını veya tahsilde olup 25 yaşını doldurmamış çocukları, “eş” tabiri ise, aralarında yasal evlilik bağı bulunan kişileri ifade etmektedir. Bu yazımda, AGİ ile ilgili okuyucularımızın en çok merak ettiği soruların cevaplarına yer verdik.

Emekli çalışanlar AGİ'den faydalanabilir mi? Sosyal güvenlik destekleme primi (SGDP) ödemek suretiyle çalışanlar da asgari geçim indiriminden faydalanabilmektedir. Zira asgari geçim indirimi uygulamasından ücretleri gerçek usulde vergilendirilen gerçek kişiler yararlanabileceğinden, emekli olduktan sonra yeniden çalışmaya başlanarak, gerçek usulde ücret geliri elde edilmesi durumunda, asgari geçim indiriminden yararlanılması mümkün bulunmaktadır.

Birden fazla iş yerinde çalışanlar AGİ'den nasıl yararlanır? Bir çalışanın aynı ayda birden fazla işverene bağlı olarak ücretli çalışması hâlinde, asgari geçim indirimi uygulaması, en yüksek ücretin elde edildiği işveren tarafından gerçekleştirilecektir. Ücretliler medeni durumu ve çocuk sayısı hakkında bildirimlerini, en yüksek ücret geliri elde ettikleri işverene vererek uygulamanın ilgili işverence yerine getirilmesini sağlayacaklardır. En yüksek ücretin hangi işverenden alınacağının belli olmaması hâlinde, indirimden yaralanacağı işvereni çalışan kendisi belirleyecektir.

Ücretsiz izinde AGİ ödenir mi? AGİ uygulamasından yararlanmaya başladıktan sonra ücretsiz izne ayrılan bir çalışanın, ücretsiz izne ayrıldıktan sonra artık ücret geliri elde etmesi söz konusu olmadığından, asgari geçim indirimi uygulanması mümkün değildir.

Ancak, ücretsiz izne ayrılan çalışanın ücret geliri elde eden bir eşinin olması durumunda, bu eşin ücretsiz izinde olan eşini işverenine bildirmesi durumunda, asgari geçim indirimi oranının hesabında ücretsiz izindeki çalışmayan eşi için %10 oranını dikkate alması mümkün bulunmaktadır.

Kendi şirketinde SSK'lı çalışan AGİ alabilir mi?

SSK'lı olarak çalışıp gerçek usulde ücret geliri elde eden bir kişinin, bir şirketinin olması veya bir şirkete ya da ücret geliri elde ettiği şirkette ortak olması hâlinde genel hükümlere uymak kaydıyla asgari geçim indiriminden yararlanmasına engel değildir. Önemli olan, gerçek usulde ücret gelirinin elde edilmiş olmasıdır.

AGİ indiriminin tespitinde püf noktaları

Asgari geçim indirim tutarının tespitinde mükellefin, gelirin elde edildiği tarihteki medenî hali ve aile durumu esas alınmaktadır. Ayrıca; İndirim, belirtilen oranlara göre hesaplanan tutarları aşmamak kaydıyla, ücret geliri elde eden aile fertlerinden her biri için ayrı ayrı, çocuklar için eşlerden yalnızca birisinin gelirine uygulanmaktadır. Boşananlar için indirim tutarının hesabında, nafakasını sağladıkları çocuk sayısı dikkate alınmaktadır. Ücretlerin vergilendirilmesinde asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra, varsa teşvik amaçlı diğer indirim ve istisnalar dikkate alınmaktadır.

Engellilik indiriminden faydalananlar AGİ'den de faydalanabilir mi?

Engellilik indirimi bulunan çalışanın gelir vergisi matrahı hesaplanırken engellilik indirimi de mahsup edilecek, engellilik indiriminin mahsubundan sonra kalan gelir vergisi matrahı üzerinden hesaplanan gelir vergisi tutarından da yıllık asgari geçim indirimi tutarının 1/12`si mahsup edilecektir.

Mahsup edilecek tutar, kalan gelir vergisi tutarını aşamayacak ve asgari geçim indirimi farkı diğer dönemlerde de değerlendirilmeyecektir. Ödenecek AGİ tutarı, aylık asgari ücret üzerinden hesap edilen vergiden fazla olamayacaktır.