29 Nisan ile 17 Mayıs arasında geçerli olacak tam kapanmayı değerlendiren Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Toplum Bilimleri Kurulu Üyesi ve Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, alınan kararın vakalardaki artış trendini düşürmeyi amaçladığını, ancak bu kısıtlamayı bir tatil gibi düşünmemek gerektiğini söyledi.
Prof. Dr. İlhan, yaptığı açıklamada, “Kapanmanın detaylarına baktığımızda burada birkaç bileşeni bir arada değerlendirmemiz gerekiyor. Bir tanesi artık iş yerlerindeki kalabalığa izin verilmeyeceği. Tüm işyerleri, zorunlu sektörler hariç, gıda sektörü, sağlık sektörü, tedarik sektörü güvenlik sektörü gibi. Detaylar İçişleri Bakanlığı genelgesinde var, hangi sektörlerin çalışacağı ile ilgili. Bazı sektörler çalışmalarına uzaktan ya da evden devam edecekler. Bunun da nedeni şu; çünkü bazı olumsuz durumlar söz konusu olabiliyordu. Bazı kişiler sayıları az da olsa, işletmelerden çalıştığına dair belge alıp dışarıda bunu sosyal amaçlı gezmelerde kullanabiliyordu. Bir başka husus seyahat kısıtlaması ile ilgili, seyahatlerde mutlaka belge alınması gerekecek. Ayrıca şehirlerarası ulaşımda da yüzde 50 doluluk sınırlandırılması söz konusu. Seyahatler ile ilgili bir diğer kısıtlama ise, önceki dönemde otel rezervasyonu olanlara seyahat serbestisi tanınırken, artık rezervasyonu olanlara da kısıtlamaya tabii olmaları gerekiyor. Bu da avantajı bir durum. Çünkü pek çok vatandaş rezervasyon yaptırıp, gitmeyip bunu seyahat fırsatı olarak değerlendirebiliyordu” ifadelerini kullandı.
“Aslında alınan önlemlere tümüyle baktığımızda, kişilerin evlerinde çekirdek aileleri ile kalması, olabildiğince riskli alanlardan kaçınmasına yönelik olduğunu görüyoruz”
Tam kapanma kapsamında alınan önlemleri tek tek anlatan Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. İlhan, “Bir diğer husus kafe ve restoranların yine paket servise devam edecek olmaları. Hafta sonları zincir marketler çok kalabalık oluyordu. Hatta girişlerde sıra dahi oluyordu. Pazar günleri özellikle zincir marketler kapalı olacak, hafta içi faaliyetlerine devam edecek. Yine önemli bir konu ise okullarda eğitime ara verilmesi. Bildiğiniz gibi anaokulu, 8 ve 12. sınıflar eğitime devam ediyordu buradaki çocuklarımız da eğitimine uzaktan devam edecek. Yine okullardaki sınavlar da ileri bir tarihe ertelendi. Detayları Milli Eğitim Bakanlığı tarafından açıklanacaktır. Aslında alının önlemlere tümüyle baktığımızda, kişilerin evlerinde çekirdek aileleri ile kalması, olabildiğince riskli yerlerden kaçınması, yine korona virüsün sıklığının azaltılmasına yönelik önlemler olduğunu görüyoruz. Bu önlemler ile beraber vaka sayısının daha aşağı gitmesi en büyük amacımız. Hepimiz şahit olduk gördük, 60 binleri, 50 binleri gördüğümüzde her gün ‘inşallah bu rakam en yüksek rakamdır' diye hepimiz dua ediyorduk. Ama geldiğimiz noktaya baktığımızda 30 binleri görmek çok güzel bir gelişme, ama tabi ki yeterli değil” şeklinde konuştu.
“1 Ocak ile 1 Nisan arasındaki vakalarda 65 yaş üzeri vatandaşların vakalar içerisindeki yerlerini karşılaştırdığımızda yarı yarıya bir azalma söz konusu”
Kısıtlamaların vaka düşüşünde etkisi olacağını, ancak koronavirüs ile etkin mücadele için aşılamanın hayati öneme sahip olduğunun altını çizen Prof. Dr. İlhan, “Burada sadece kısıtlamalara uymak yeterli değil, özellikle sırası gelen vatandaşlarımızın aşılarını olması da çok çok önemli. Zira şahit olduğumuz bir durum var, 65 yaş üstü vatandaşlarımızın 4'te biri hala aşısını olmamıştı. Şuan baktığımızda yine maalesef hem vakalar içerisinde hem de ağır hastalar içerisinde 65 yaş üzeri vatandaşlarımızı görüyoruz. Üstelik büyüklerimizin hastalığa direnci doğal olarak daha az. Çünkü yanlarında birkaç ek hastalıkları daha oluyor ve hastalık direncini azaltıyor. 1 Ocak ile 1 Nisan arasındaki vakalarda 65 yaş üzeri vatandaşların vakalar içerisindeki yerlerini karşılaştırdığımızda yarı yarıya bir azalma söz konusu. Aşı bu denli etkinken şuan toplumun yapması gereken kısıtlamalara mutlaka uymak, bunu bir kalabalıklarda bir araya gelme, evde bir araya gelme, kuzenleri, arkadaşları ile bir araya gelme fırsatı olarak görmemek” diye konuştu.
“Bayram boyunca kalabalık şekilde bir araya gelirsek, hem kendimizi hem de sevdiklerimizi riske atmış oluruz”
Tam kapanmanın bir kaçamak olarak düşünülmemesi gerektiğini de vurgulayan İlhan, şunları kaydetti:
“Bunu bir tatil fırsatı olarak, bir araya gelme fırsatı olarak toplumun görmemesi gerekiyor. Zira hepimiz şahit olduk. Geçen Kurban Bayramı sırasında vatandaşlarımızın; memleketlerine, tatil beldelerine gitmesi, kalabalıklarda bir araya gelmesi ile beraber maalesef yine vaka sayılarında artış olmuştu. Bu süreci mutlaka evlerimizde, bulunduğumuz ilde çekirdek ailemizle beraber geçirmek gerekiyor. Ayrıca Cuma akşamından bir araya gelip Pazartesi sabahına kadar bir arada olmamamız gerekiyor. Bütün bayram boyunca tüm akrabalar bir araya gelirsek, farklı illerden, farklı mahallelerden insanlar bir araya gelirsek hem kendimizi hem de sevdiklerimizi riske atmış oluruz. Ayrıca son dönem vakalar içerisinde ev bulaşları çok yüksek. Şuan bakın işyerlerindeki kısıtlamalar ile esnek ve kademeli mesaiye kamunun geçmesi ile birlikte işyerlerindeki bulaşın azaltılması yönünde çok büyük bir çaba söz konusu. Toplu taşıma kalabalığı azaldığı için de çok büyük bir çaba söz konusu. Bunları üst üste koyduğumuzda artık ev bulaşı en yüksek bulaş kaynağı olarak görülüyor. Bu nedenle evde de vatandaşların mutlaka çekirdek aile ile bir arada bulunmaları, şüpheli bir durumlarda sağlık kuruluşlarına ulaşmaları doğru bir yaklaşım olacaktır.”
“Sağlık çalışanlarımızın vakalar içindeki yerine baktığımızda ve 1 Ocak ile 1 Nisan'ı karşılaştırdığımızda 4 kat azalma var”
Aşılamanın önemini gözler önüne sermek için sağlık çalışanlarından örnek veren Prof. Dr. İlhan, “Sağlık çalışanlarımızın vakalar içindeki yerine baktığımızda, 1 Ocak ile 1 Nisan'ı karşılaştırdığımızda 4 kat azalma var. Yani yüzde 400. Bu da bize şunu gösteriyor, sağlık çalışanları 1 milyon kişi, hem Türkiye'ye yansıtmak için baktığımızda iyi bir rakam. 20 yaşında çok genç arkadaşlarımız da var, 80 yaşında çok kıdemli hocalarımız da var. Yani 1 milyon kişi ve 20 ile 80 yaş arası aşılı vatandaşlarda 4 kat azalma söz konusu oluyorsa, inşallah sırası gelenlerin aşı olması ile beraber korona virüsün üstesinden gelmemiz, hem kısıtlamalara uyulması hem de aşılama ile çok daha kolay olacak” şeklinde konuştu.