Dünyanın en büyük sodalı gölü, Türkiye'nin ise en büyük gölü olan Van Gölü'nde küresel iklim değişikliğine bağlı olarak Haziran-Ekim ayları arasında buharlaşmanın yüksek olması nedeniyle su kaybı yaşanıyor. Yıl içerisinde yağışlı ve kurak olmak üzere iki periyot halinde seviye farklılığı gösteren Van Gölü'nde, geçmişte 25-30 santimetreyle ifade edilen seviye farklılıkları, günümüzde bir metreyi aşıyor. Yıl içerisinde bir metreye yakın ilerleme ve çekilmenin yaşandığı gölde yaşayan canlılar, göl kıyısını kullanan insanlar ve sulak alanlar olumsuz etkileniyor.
İHA muhabirine konuşan Van YYÜ Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, Van Gölü'nde bundan sonra geçmişteki gibi yükselmelerin yaşanmayacağını ve büyük ölçüde düşüşlerin görüleceğini belirtti. Van Gölü'nün yıl içerisinde farklı seviyelere ulaştığına dikkat çeken Prof. Dr. Alaeddinoğlu, “Bunu yağışlı ve kurak dönem olarak iki periyotta düşünüyoruz. Ekim ayından bahar aylarına kadar geçen yağışlı dönem Van Gölü'nün beslenme dönemidir. Bu yağışlarla beraber göl seviyesinde yükselmeler yaşanıyor. Mayıs ve Haziran aylarında bu seviye maksimum seviyelere ulaşıyor. Ancak haziran ayında buharlaşma ve yağış birbirini nötrülüyor. Böylece haziran ayından ekim ayının sonlarına kadar olan süreçte göl seviyelerinde düşme gerçekleşiyor. Geçmişte de seviye farklılıkları vardı. Ancak bugün bu seviye farklılıklarının boyutu değişti. Geçmişte 25-30 santimetreyle ifade edilen farklılıklar, günümüzde bir metreyi aşıyor. Bir yıl içerisinde bir metreye yakın ilerleme ve çekilme olayı gerçekleşiyor. Bu da göldeki canlıları, göl kıyısını kullanan insanları ve kıyıdaki sulak alanları olumsuz etkiliyor” dedi.
“Büyük ölçüde düşüşler göreceğiz”
Van Gölü'ndeki su seviye farkının bundan sonra eksiye doğru seyredeceğini dile getiren Alaeddinoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bundan sonra geçmişteki gibi göl seviyesinde yükselmeler yaşanmayacak. Büyük ölçüde artık düşüşler göreceğiz. Buharlaşmanın yüksek olması beraberinde ciddi bir su kaybını getirecek. Bundan sonra göl seviyesinde aşağıya doğru seyredecek. Bazı yıllar çok yağışlı olabilir ve göl seviyesi yükselebilir. Hatta bu durum belli periyotlar halinde de olabilir. 5-6 yıl yağışlı periyotlar göl seviyesinde yükselmeleri getirebilir ama bu tam tersi de olabilir. 5-6 yıl boyunca yaşanacak kuraklık beraberinde ciddi düşüşler de getirebilir. Her ikisini de beraber görebiliriz. Ancak seyir bundan sonraki süreçte hep eksiye doğru olur. Göl seviyesi artık aşağıya doğru bir eğilim içerisine giriyor ve bunu rahatlıkla söyleyebiliriz.”
Son dönemde bazı sivil toplum kuruluşların Van Gölü'ne dikkat çekmek için etkinlikler düzenlediğini ifade eden Alaeddinoğlu, Van Gölü için verilen mücadeleyi haklı bulduğunu söyledi. Van Gölü'nün temiz tutulması için bir mücadele verilmesi gerektiğine dikkat çeken Alaeddinoğlu, Van Gölü'nün korunması gereken özel bir habitat olması nedeniyle ileride hem Türkiye'nin hem de dünyanın ilgisini çekeceğini kaydetti. İHA